Transformatie/verandering
What the caterpillar calls the end,
the rest of the world calls a butterfly.
Lao Tze.
Een creatieve actie zoals het gebruik van een metafoor heeft tot doel om buiten bestaande routines of denkpatronen te komen en nieuwe mogelijkheden te zien. Niet dat die mogelijkheden er eerst niet waren, maar ze waren niet zichtbaar. Een goede vergelijking is te maken met de metamorfose van de rups naar vlinder. Als de rups de roep hoort gaat hij zich verpoppen. Deze verandering die de rups in een pop verandert is van een veel grotere omvang dan alle veranderingen die het eerder heeft ondergaan. Dit is de metamorfose. Volkomen nieuwe structuren zullen verschijnen. Complete metamorfose is een dramatische transformatie. Het nieuwe wezen lijkt in niets meer op het oude. "Wie, " vraagt Lao Tze zich af, "ziet in de rond dartelende vlinder de worm die over de aarde kroop?"
Toch is de vlinder feitelijk hetzelfde wezen. Alleen de verschijningsvorm is een andere. Op een dieper niveau waren latente structuren, die zijn ontplooit in deze nieuwe fase van zijn leven. Vastgesteld is dat de eerste beginselen van de pop en volwassen structuren aanwezig zijn in de volwassen rups. Bovendien is ontdekt dat enkele van de structuren reeds aanwezig zijn in het eitje! (vergelijk de eikeltheorie ABC van XYZ neergroeien)
Ze zijn van het eerste begin deel van het organisme, maar zijn latent aanwezig en worden imaginal disks genoemd. Deze naam duidt op vage beelden. Naar het zich laat aanzien wachten deze schijven hun tijd af tot de voorwaarden geschikt zijn om de volwassen vorm zichtbaar te maken. De volwassen vorm heet dan ook imago. De vlinder is het imago van het insect dat voorheen een rups was.
De verbazingwekkende metamorfose van rups naar vlinder heeft historisch gezien in veel culturen aandacht gekregen. De vlinder was als het ware uit de dood opgestaan. De oude Grieken zagen de ziel het lichaam verlaten in het lichaam van een vlinder. De Azteken beschouwden de vlinders boven de velden in Mexico als de herboren zielen van gestorven krijgers. En de Egyptenaren maakten mummies die veel lijken op de verpopte rups. De vlinder is dan ook een symbool van de ziel. De ziel die we bijvoorbeeld zoeken in samenwerking en organisaties. En de ziel kent twee kanten, de energiegevende kant van bezieling en de energievretende kant en die noem en we wel eens zielig.
Als we denken aan competentie-management lijkt dit op het ontpoppen van latente structuren, de competenties die wachten op het tijdstip en de omstandigheden dat zij op de voorgrond kunnen treden. Bovendien lijkt dit op de ontwikkeling van onbewuste beelden zoals de archetypen van Jung.
Toepassing:
Allereerst schrijven de deelnemers op wat het beeld van een vlinder bij hen oproept. (Dit wordt geïnventariseerd volgens brainmapping methode)
Vervolgens schrijft iedereen op waar men bij een rups aan moet denken. (inventariseren)
Nu wordt de bestaande organisatie onderzocht a.h.v. alle kenmerken die over rups en vlinder zijn beoemd.
Resultaat: Waar liggen de nog te ontwikkelen aspecten en wat is uitontwikkeld.