Riens Ritskes, isbn 90 269 2350 3, Unieboek.
Een kenmerk van veel managementboeken is dat ze dikwijls lang zijn, uitgebreid en heel wat modellen presenteren en ons laten zitten met de vraag “Hoe doe ik het nu?”. Dus is een beknopt boek dat duidelijk vertelt hoe het te doen is echt een verademing. Zeker als het ‘zennig’, mooi uitgevoerd en practisch is. Het mooie van zen is ook dat het geen model is dat gelegd wordt ‘op de wereld’, maar de wereld van binnenuit benadert, ‘Het leven van alledag is de weg’ zegt de theemeester Hounsai Iemoto. En de auteur zegt (bij Bewustzi jn) “De zenfilosofie en de bijbehorende oefeningen zijn bedoeld om ons bewustzijn te vergroten. Het gaat hier om bewustzijn van onszelf en van onze omgeving.
Zen is een oefening in zelfkennis, en concentratie is daarbij de belangrijkste methode. Wanneer we bewust proberen onze aandacht te richten op wat we doen, zullen we merken hoe moeilijk het vaak is ons te concentreren.” De vraag is of dit inderdaad concentreren is en niet veel meer ‘aandacht’ kunnen richten, maar toepassing van zenoefening zal dit zeker duidelijk maken. Heel eenvoudig en doeltreffend is het tellen van de ademhaling, zoals Ritskes laat zien. Vaak via anecdotische zenverhaaltjes helpt de auteur om ze praktisch toe te passen. Ik moest denken aan ‘Zen Zin en Zen Onzin’ van Paul Reps, alleen hier met een toelichting/vertaling naar de bedrijfskundige werkelijkheid. De vraag van een zenmeester: “Wat is het nut van een emmer zonder bodem?” weet hij te gebruiken om de lezer eens naar haar/zijn omgeving te laten kijken en alles overboord te zetten wat inderdaad nutteloos is. Daarbij neemt hij ook de praktijk binnen zenkloosters ook onder de loupe en weet daar ook fouten bloot te leggen. En het leuke is dat de fouten dan meteen weer leerproces worden. Niets is belerend en meestal weet Ranzen Riskes de werkelijkheid raak te typeren voor het westerse oog(zelf ging hij naar Japan en leerde daar zen op de harde manier). De onderwerpen die aan de orde komen zijn: Lange adem, Ethiek, De balans, Intentie, Inzicht, Bergen, Mensenkennis, Kwaliteit, Voorbeeld, De beste beslissing, Paradoxaal denken, De werkomgeving, Energie, Het doel, Geluk, Toeval, Subtiel, Conditie, Leren, Flexibiliteit, Complimenten, Meditatie, Krijgskunst, Conflicthantering, Altijd tijd, Rituelen, Nadoen, Schrijven, De verlichting. En ik kan me niet voorstellen dat de meeste mensen (managers dus ook) heel wat practische vruchten voor nadenken’ vinden.
Hans Kokhuis,

[Terug naar Start Index]